Dlaczego warto znać hierarchię aktów prawnych w Polsce?

Znajomość tego jakie akty prawne w Polsce obowiązują oraz ich hierarchia jest przydatna nie tylko prawnikom i radcom prawnym lecz także dla każdego obywatela. Dzięki temu każdy wie jakie prawa ma i jakich praw musi przestrzegać oraz potrafi określić ich znaczenie. Daje to możliwość ochrony przed nadużyciami lub błędami, które zdarzają się ze strony organów państwowych czy samorządowych.

Podział aktów prawnych w Polsce

Akty prawne są tworzone przez organ państwowy lub inny organ, który ma odpowiednie upoważnienie. Akt prawny to nie tylko “papierek”. Są to także zgodne z przepisami działania organów państwa lub podmiotu prawnego, który ma na celu wywołanie określonych skutków prawnych. Akt prawny możemy podzielić na dwie części – część nieartykułowaną oraz część artykułowaną. Część nieartykułowana składa się z określenia rodzaju aktu prawnego, daty uchwalenia, nazwy i tytułu tegoż aktu oraz preambuły, która zawarta jest jedynie w sytuacji gdy jest to ustawa o szczególnym i doniosłym znaczeniu, jak na przykład konstytucja.

Część artykułowana składa się natomiast z przepisów ogólnych, przepisów szczegółowych, przepisów przejściowych oraz dostosowujących, przepisów końcowych i podpisu osoby, która pełni funkcję organu kompetentnego do promulgacji takiego aktu prawnego. Tak – sporo tych przepisów.

Akty prawne możemy podzielić także na te, które są powszechnie obowiązujące oraz na takie, które obowiązują wewnętrznie. Przykładami aktów prawnych, które są powszechnie obowiązujące to: konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia, rozporządzenia z mocą ustawy oraz akty prawa miejscowego. Jak sama nazwa wskazuje – akty prawne wewnętrzne obowiązują jedynie ograniczony krąg adresatów. Przykładem mogą być stosunki służbowe między pracodawcą, a pracownikiem.

Hierarchia aktów prawnych w Polsce

Prawo, które obowiązuje w Polsce to prawo stanowione. Przechodząc do inicjatywy ustawodawczej to posiadają ją: Prezydent, Senat, Rada Ministrów, grupa minimum 15 posłów lub komisja sejmowa oraz minimum 100 tysięcy obywateli, którzy mają prawo wybierania do Sejmu. Cechą charakterystyczną dla prawa stanowionego jest hierarchia aktów prawnych. Jest to uporządkowanie aktów prawnych w zależności od organu państwa, który jest ich twórcą.

Przechodząc do meritum – hierarchia aktów prawnych w Polsce wygląda następująco: Konstytucja, Ratyfikowane umowy międzynarodowe, Ustawy, Rozporządzenia z mocą ustawy, Rozporządzenia oraz akty prawa miejscowego. Pamiętajmy, że im niżej akt prawny jest w tej liście to musi być on zgodny z wszystkimi, które znajdują się wyżej.

Dziękujemy serdecznie za lekturę tego, troszkę innego niż zazwyczaj, artykułu na naszym blogu. Warto jest posiadać wiedzę na tematy szersze w aspekcie prawa niż tylko prawo rodzinne. Musimy wiedzieć co jest zależne od czego i w jaki sposób. Zapraszamy serdecznie do kontaktu z Kancelarią Adwokacką w Białymstoku, która prowadzona jest przez mecenas Sylwię Tokarzewską-Cybulko. Współpracujemy na miejscu w Białymstoku oraz w sposób zdalny. Dzięki temu nie posiadamy ograniczeń związanych z pandemią czy geografią. Zapraszamy.