Definicja niepoczytalności

Niektórych może to zdziwić, ale w prawie karnym nie ma jednej definicji niepoczytalności. Najczęściej niepoczytalność rozumuje się jako odwrotność poczytalności. W podstawie domniema się, że sprawca jest poczytalny. Osoba poczytalna to ta, która nie odczuwa zaburzeń psychicznych i wie co jest nakazane i zakazane przez prawo i obyczaj społeczny. Odwrotnością takiej osoby, którą opisaliśmy jest osoba niepoczytalna czyli osoba, która posiada zaburzenia psychiczne i nie rozumie nakazów i zakazów, które istnieją wokół. Podsumowując – niepoczytalność nie jest stanem pod kątem przepisów Kodeksu karnego, a tylko okolicznością, która wyłączają winę sprawcy.

Jakie mogą być przyczyny niepoczytalności?

Gdy przyjrzymy się Kodeksowi to znajdziemy trzy przyczyny niepoczytalności. Są to: upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną oraz inne zakłócenia czynności psychicznych. Mamy także określone dwie konsekwencje takiego stanu – brak zdolności rozpoznania znaczenia czynu oraz brak zdolności pokierowania postępowania przez sprawcę.

Odpowiedzialność karna czy niepoczytalności

Gdy zostanie popełnione przestępstwo i zostanie stwierdzona niepoczytalność to następuje okoliczność, która wyłączona jej odpowiedzialność karną. Ważnym elementem jest to, że niepoczytalność musi nastąpić w chwili popełnienia czynu. Gdy określa się podstawę wiy to mogą być brane tylko zachowania sprawcy, które były realizowane w warunkach poczytalności. Przekładając to na realny świat – sprawca, który miał poczytalność znacznie ograniczoną w czasie czyny to sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Jednak musimy pamiętać, że nie jest to regułą i bardzo ważne jest indywidualne podejście do każdej sprawy i charakteru popełnionego przez niego czyny.

Gdy w przewodzie sądowym stwierdzi się okoliczności wyłączających ściganie lub rzeczy przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania. W takiej sytuacji sąd umarza lub warunkowo umarza postępowanie. Jednak takie umorzenie jest możliwie dopiero po sporządzeniu przez biegłego opinii o niepoczytalności osoby oskarżonej.

Dziękujemy serdecznie za lekturę. Mamy nadzieję, że przybliżyliśmy Państwu temat niepoczytalności. Zapraszamy serdecznie do kontaktu oraz kontaktu z naszą Białostocką Kancelarię Adwokacką.