Zakończenie małżeństwa poprzez postępowanie sądowe pociąga za sobą wiele aspektów prawnych, które powinny być znane obu stronom. Jakie są podstawy do ubiegania się o rozwód? Czy istnieje potrzeba udowodnienia winy jednej z osób? Czy podczas procesu rozwodowego rozstrzygane są sprawy związane z podziałem majątku oraz opieką nad dziećmi? Szczegółowe informacje na temat tych zagadnień znajdziesz w niniejszym artykule!

Jakie wymogi muszą być spełnione, aby uzyskać rozwód? Głównym wymogiem, umożliwiającym zainicjowanie procesu rozwodowego, jest trwałe i całkowite zerwanie współżycia małżeńskiego. Co to oznacza w praktyce? Według wyroków Sądu Najwyższego, współżycie małżeńskie obejmuje związki łączące partnerów zarówno emocjonalnie, seksualnie, jak i ekonomicznie. Całkowite zerwanie tych więzi oznacza ich nieistnienie — warto jednak zauważyć, że takie rozwiązanie musi wynikać z decyzji jednego lub obu małżonków, a nie z powodów zdrowotnych. Czasami orzeczenie rozwodu następuje mimo zachowania ekonomicznego aspektu współżycia, na przykład gdy małżonkowie nadal mieszkają razem z powodów ekonomicznych.

Natomiast trwałe zerwanie współżycia oznacza, że nie ma możliwości powrotu małżonków do życia razem. Takie stwierdzenie opiera się na dotychczasowych orzeczeniach sądowych, mimo że prawo nie definiuje konkretnego czasu trwania ani kryteriów, które by określały, kiedy rozkład jest uznawany za trwały. Jeśli konflikt między małżonkami jest stosunkowo świeży, w pierwszej kolejności może być zasugerowane skorzystanie z terapii małżeńskiej.

Rozwód z orzeczeniem o winie w porównaniu do rozwodu bez takiego orzeczenia – jakie są różnice? By sąd mógł uznać, że w małżeństwie doszło do kompletnego i nieodwracalnego rozpadu więzi, niekiedy wymagane jest ustalenie winy zgodnie z art. 57 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W związku z tym każdy z małżonków może wnosić o ustalenie winy zarówno w pozwie rozwodowym, odpowiedzi na pozew, jak i na dalszych etapach sprawy. Proces rozwodowy z orzeczeniem o winie często wydłuża się, gdyż kluczowe staje się wówczas zidentyfikowanie przyczyn, które przyczyniły się do rozpadu związku.

W przypadku, gdy małżonkowie zgadzają się co do podstaw swojej decyzji, mogą, zgodnie z art. 57 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zrezygnować z orzekania o winie, co prowadzi do rozwodu na mocy porozumienia stron. Rozwód przez porozumienie może także nastąpić, gdy obie strony przyznają się do winy. Istotne aspekty życia małżeńskiego i rodzinnego, jak podział majątku czy opieka nad dziećmi, są wtedy ustalane przed rozprawą, co znacznie przyspiesza i upraszcza proces rozwodowy. Takie uzgodnienia mogą odbywać się między samymi małżonkami lub przy wsparciu ich prawników.

Rozwód a kwestie majątkowe i dobro wspólnych dzieci Dla osób ubiegających się o rozwód jednym z kluczowych zagadnień jest często podział majątku. Należy pamiętać, że podczas trwania procesu rozwodowego, kwestie majątkowe nie są traktowane jako priorytet przez sąd. Podział majątku zazwyczaj następuje po zakończeniu postępowania rozwodowego, może być dokonany zarówno za pomocą umowy, jak i w drodze orzeczenia sądowego, jeżeli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia. Jeśli jednak obie strony zgłoszą wniosek o podział majątku, który nie wpłynie negatywnie na przebieg sprawy, może on zostać dokonany jednocześnie z wydaniem wyroku rozwodowego.

W przypadku gdy małżonkowie mają wspólne dzieci, koniecznym elementem wyroku sądowego jest ustalenie władzy rodzicielskiej, co dotyczy przede wszystkim dzieci niepełnoletnich. W zależności od sytuacji, władza ta może być nadal sprawowana przez obydwoje rodziców, przyznana jednemu z nich z ograniczeniem praw i obowiązków drugiego, a w ekstremalnych przypadkach może dojść do zawieszenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Preferuje się, aby rodzeństwo wychowywało się razem, jednak jeśli stanowiłoby to zagrożenie dla dobra dziecka, możliwe jest ich oddzielenie.