🔍 1. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego

• Oceniane są tylko te potrzeby, które mają charakter usprawiedliwiony, a nie wszystkie istniejące potrzeby.

• W przypadku dzieci obowiązuje zasada równej stopy życiowej – mogą otrzymać świadczenia wyższe niż tylko niezbędne minimum.

• Usprawiedliwione potrzeby dzieci obejmują m.in.:

o mieszkanie, wyżywienie, odzież, leczenie, higienę,

o edukację (podręczniki, korepetycje, kursy),

o rozwój (zajęcia sportowe, artystyczne, językowe),

o wypoczynek i rozrywkę (wakacje, kino, gry),

o koszty leczenia i rehabilitacji, zwłaszcza w razie choroby przewlekłej.

💼 2. Możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego

• Badana jest zdolność zarobkowa i majątkowa, a nie tylko aktualne dochody.

• Sąd analizuje potencjalne możliwości – np. niewykorzystany zawód, dobrowolne bezrobocie, praca na część etatu.

• Obowiązek alimentacyjny może wymagać także zbycia majątku (jeśli nie jest to np. niezbędne narzędzie pracy).

👨‍👩‍👧 3. Osobiste starania o dziecko lub osobę niepełnosprawną

• Przy dzieciach niesamodzielnych i osobach niepełnosprawnych uwzględnia się osobiste zaangażowanie (opieka, wychowanie).

• Rodzic sprawujący codzienną opiekę nad dzieckiem realizuje alimentację także w ten sposób – wpływa to na zmniejszenie jego obowiązku finansowego.

• Drugi rodzic powinien wówczas łożyć więcej w formie pieniężnej.

❌ 4. Świadczenia niepomniejszające obowiązku alimentacyjnego

Nie mają wpływu na zakres obowiązku:

• świadczenia z pomocy społecznej, funduszu alimentacyjnego,

• 800+ oraz inne świadczenia rodzinne,

• wsparcie związane z pieczą zastępczą,

• rodzicielskie świadczenie uzupełniające (dla osób wychowujących ≥4 dzieci).

• jako ciekawostka: wzrostowy trend wysokości zasądzanych alimentów

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ministerstwa Sprawiedliwości, www.ms.gov.pl

Przykładowe wnioski z wykresu:

• 📈 Stały wzrostowy trend – średnia wysokość alimentów sukcesywnie rośnie każdego roku, bez okresów spadku.

• 💰 Ponad dwukrotny wzrost – od ok. 600 zł w 2009 r. do ponad 1 300 zł w 2023 r.

• ⚖️ Bardziej kompleksowe uwzględnianie kosztów utrzymania – sądy częściej zasądzają wyższe alimenty, adekwatne do rosnących potrzeb dziecka i realiów ekonomicznych.

• 👩‍⚖️ Pozytywna praktyka orzecznicza – większe zrozumienie sytuacji życiowej dzieci wychowywanych przez jednego rodzica.

• 🧒 Lepsza ochrona interesu dziecka – wzrost wysokości alimentów może przełożyć się na realne poprawienie warunków życia dziecka.

• ✅ Warto dochodzić roszczeń – dane pokazują, że występowanie o alimenty ma realny sens i może przynieść korzystny wynik finansowy.